DOM DZIURAWY
HOUSE WITH HOLES
Dom dziurawy to odpowiedź na pytanie, jak ma wyglądać współczesny dom polski w nawiązaniu do tradycyjnej zabudowy z lat 70., zwanej „kostką mazowiecką”
FOTO: Bartek Zaranek
DOM DZIURAWY
PROJEKT NOMINOWANY W PLEBISCYCIE PA XXL’20
13te rozstrzygnięcie plebiscytu Polska Architektura XXL odbyło się w postaci transmisji online na portalu YouTube oraz profilach FB stron Grupy Sztuka Architektury. Dostosowana do pandemicznych czasów forma nie przeszkodziła jednak w sprawnym przeprowadzeniu głosowania wśród jurorów oraz publiczności.
W każdej z kategorii konkursowych: kubatura, wnętrze i krajobraz, swoje nagrody przyznawało jury oraz internauci. Są to wyróżnienia równoległe, jedne wręczane przez grono architektów i dizajnerów, drugie – przez odbiorców, obserwatorów, użytkowników stworzonych obiektów.
– Dom dziurawy to odpowiedź na pytanie, jak ma wyglądać współczesny dom polski w nawiązaniu do tradycyjnej zabudowy z lat 70., zwanej „kostką mazowiecką”. Tradycyjna kostka cechowała się zwartą formą podobną do prostopadłościanu, płaskim dachem i brakiem detalu architektonicznego, zgodnie z manifestem Adolfa Loosa „ornament to zbrodnia – wyjaśnia genezę pomysłu Rafał Grudziąż z 81.WAW.PL.
„Dom dziurawy” to współczesna wariacja na jej temat kostki. Zwarta, piętrowa bryła, przykryta płaskim dachem. Fasada to biel i imitacja drewna. Budynek jest jasny i pełen światła, a od projektu bije nowoczesność i świeżość. Najbardziej litą ścianą budynku, pozbawioną charakterystycznych dziur, jest fasada przylegająca do ulicy.
– Od tej strony dom na parterze nie ma żadnego okna, dopiero na piętrze pojawia się przeszklenie w cofniętej części. Od strony głównego wejścia i wjazdu do garażu bryła zaczyna nabierać przestrzennego wyrazu. Biała, tynkowana elewacja została ocieplona drewnianymi wnękami czyli tytułowymi „dziurami”. Zamiast zastosowania naturalnego drewna, które wymaga konserwacji, postawiliśmy na płyty HPL z charakterystycznym laminatem imitującym drewno – mówi Grudziąż.
Poprzecinanie bryły pustymi przestrzeniami nadało budynkowi lekkości i współczesnego rysu, jednocześnie zaś budynek nadal nawiązuje do pierwowzoru, dzięki planowi, na którym jest rozrysowany. Zamiast jednak być ponurym, ciężkim tworem z betonu, zaprasza do środka jasnymi kolorami i umiejscowioną w swoim wnętrzu zielenią. Całości dopełniają umiejscowione, zarówno na parterze, jak i na piętrze, przeszklenia.
– W części parteru mamy wjazd do garażu, przeszklone główne wejście do domu oraz na taras. Na piętrze pojawiają się charakterystyczne dziury, czyli inaczej mówiąc kadry. Jeden z nich jest otwarciem zadaszonego tarasu, druga „dziura” kadruje nas na drzewo, które wyrasta z tarasu na parterze. Od strony ogrodu elewacja jest podobnie otwarta, jak od strony głównego wejścia – opowiada Anna Paszkowska-Grudziąż, współautorka projektu.
Owe kadry podkreślać mają różne funkcje domu. Na parterze odsłonięte zostały zadaszony taras z wyrastającym na dwie kondygnacje drzewem oraz duże przeszklenie salonu. Na piętrze z kolei jeden z kadrów podkreśla przeszklenie do głównej sypialni oraz łazienki.
Przemyślane rozplanowanie przestrzeni sprawia, że domownicy wszędzie mogą dostać się bez trudu a każde użytkowe pomieszczenie mają praktycznie pod ręką.
– Główne wejście oraz wjazd do garażu zlokalizowaliśmy w bocznej elewacji. W wiatrołapie znajduje się podręczna szafa dla gości. Przejdziemy z niego do głównego holu z ażurową klatką schodową, z którego mamy bezpośredni dostęp do gabinetu, łazienki gościnnej oraz przechodniej garderoby, łączącej się bezpośrednio z garażem. W garażu mamy przechodnią spiżarnię, która łączy się bezpośrednio z kuchnią – opisuje projekt Anna Paszkowska-Grudziąż.
Domownicy mają z holu bezpośredni dostęp do części dziennej, która połączona została z jadalnią oraz kuchnią. Salon i jadalnię rozdziela zabudowa z dwustronnym kominkiem. Z części dziennej w kilka chwil można znaleźć się na zadaszonym tarasie. Na piętrze mieszczą się dwie sypialnie dziecięce i dobrze skomunikowana z nimi sypialnia główna z oddzielną garderobą.
Projekt, zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz, hołduje zasadzie minimalizmu i prostoty, z której udało się wydobyć nowoczesne akcenty, dzięki którym stara, klasyczna bryła kostki mazowieckiej zyskała zupełnie nowe oblicze.
